Duurzaam gebouw glooit mee met Gelders landschap

Tussen de Veluwezoom en IJsselvallei heeft gemeente Rheden zich gevestigd in een nieuw gemeentehuis dat ontworpen is volgens hoge circulaire ambities. Het gebouwontwerp is geïnspireerd op de rijke geschiedenis van de plek en geeft de hoofdrol aan het prachtige Gelderse landschap.

Het gemeentehuis staat op een centraal punt tussen de 7 dorpen die samen de gemeente vormen aan de voet van landgoed Rhederoord. Het is een strategische plek met veel historie waar in de 17e eeuw een herberg en later het befaamde hotel ‘De Engel’ heeft gestaan, waar kunstenaars, schilders en schrijvers als Louis Couperus en Simon Carmiggelt verbleven. Op deze prachtige plek vroeg de gemeente om een nieuw onderkomen: open, transparant en gastvrij, waar samengewerkt kan worden in een prettige, veilige, gezonde werkomgeving.

Het compacte nieuwe gemeentehuis is 2.000 m2 kleiner dan zijn voorganger, waardoor het ruimer op de kavel gepositioneerd kon worden en optimaal op de twee landschappen kon worden georiënteerd. Ook bleef hierdoor ruimte over voor een royaal entreegebied en tuin rondom het gebouw.

Onder de linker vleugel van de nieuwbouw is de kelder hergebruikt. Op de hoek hiervan is de raadzaal gepositioneerd, prominent en transparant. Het transparante atrium op het scharnierpunt van het gebouw vormt het publieke hart waar medewerkers, inwoners en bezoekers elkaar ontmoeten. Via de verwelkomende luifel worden bezoekers uitgenodigd om hier het gemeentehuis binnen te stappen. 

In het gastvrije hart van het gebouw klimt een houten trappenlandschap op met aan de voorzijde uitzicht over de IJsselvallei en op de eerste verdieping een magnifiek uitzicht naar de Veluwezoom en landgoed Rhederoord. Publieksfuncties zoals balies, spreekkamers en de trouw- en raadzaal liggen rondom het atrium, met daarachter de semi-publieke functies als het eet-werkcafé en het vergadergebied. De flexibele werkomgeving van de medewerkers ligt op de verdiepingen. 

De identiteit van de plek komt tot in detail tot uitdrukking in het interieur. Zo is onder meer het hout van de lambriseringen, het maatwerkmeubilair en de bekleding van de trappartij afkomstig van beuken van het naastgelegen landgoed Middachten. Het wandkleed in de raadzaal is gemaakt van wol van de Rhedense schaapskudde; een beeld dat geïnspireerd is op de schilderijen van de lokale schilder Theo Goedvriend, die opgroeide in Hotel De Engel als zoon van de toenmalige directeur. Onder het sheddak van het nieuwe gemeentehuis zweeft de engel uit het gelijknamige hotel.

De nieuwbouw is zo ontworpen dat het casco gescheiden is van de inbouw. Door een modulair grid en ruime verdiepinghoogte is het een flexibel gebouw waarin geanticipeerd kan worden op toekomstige wijzigingen. Gebouw en interieur zijn zoveel mogelijk uitgevoerd met demontabele materialen en detaillering, zodat gebouwonderdelen eventueel ook weer hergebruikt kunnen worden. Zo is de gevel uitgevoerd met drooggestapelde stenen en enkel afgevoegd. In de gevel zijn bijenstenen en kasten voor gierzwaluwen en vleermuizen geïntegreerd.

Het gebouw maakt gebruik van een ijsbuffer voor energieopslag en van zonnepanelen voor duurzame energieopwekking. Het atrium fungeert als een ‘groene long’ door beplanting die ‘meeklimt’ de trappen op, wat zodoende bijdraagt aan een gezonde werkomgeving. 

Doordat het terrein veel groener en zachter is ingericht dan voorheen, draagt het bij aan verkoeling en de natuurlijke infiltratie van hemelwater. De beplanting sluit aan bij de verschillende landschappen van de Veluwezoom en IJsselvallei: een boszoom met inlandse bomen en heesters, een glooiend landschap met grassen, gaspeldoorn, en een weide met het ‘Rhedens’ bloemenmengsel. Hiermee worden ecologische verbindingen gelegd, de biodiversiteit versterkt en regenwater op natuurlijke wijze geïnfiltreerd.